Chiết khấu thương mại là gì? Cách viết hóa đơn và cách hạch toán
Chiết khấu thương mại là khoản doanh nghiệp bán giảm giá niêm yết cho khách hàng mua với số lượng lớn. Hàng hoá, dịch vụ áp dụng hình thức chiết khấu thương mại dành cho khách hàng thì trên hóa đơn GTGT ghi giá đã chiết khấu thương mại dành cho khách hàng, thuế GTGT, tổng giá thanh toán đã có thuế GTGT.
Việc chiết khấu thương mại căn cứ vào số lượng, doanh số hàng hoá, dịch vụ thì số tiền chiết khấu của hàng hoá đã bán được tính điều chỉnh trên hoá đơn bán hàng hoá, dịch vụ của lần mua cuối cùng hoặc kỳ tiếp sau. Trường hợp số tiền chiết khấu được lập khi kết thúc chương trình (kỳ) chiết khấu hàng bán thì được lập hoá đơn điều chỉnh kèm bảng kê các số hoá đơn cần điều chỉnh, số tiền, tiền thuế điều chỉnh. Căn cứ vào hoá đơn điều chỉnh, bên bán và bên mua kê khai điều chỉnh doanh số mua, bán, thuế đầu ra, đầu vào.
( Theo TT 39/2014/TT-BTC )
Vì vậy tùy vào từng cách viết hóa đơn chiết khấu thương mại mà kế toán sẽ có cách hạch toán chiết khấu thương mại khác nhau. Sau đây Kế Toán Thiên Ưng sẽ hướng dẫn các bạn cách hạch toán chiết khấu thương mại theo từng trường hợp lập hóa đơn cụ thể:1.Trường hợp người mua hàng với khối lượng lớn được hưởng chiết khấu thương mại, giá bán phản ánh trên hóa đơn là giá đã giảm giá (đã trừ chiết khấu thương mại):
| Bên Bán | Bên Mua |
Nợ TK 111,112,131: Tổng phải thu. Có TK 511: DT đã giảm chưa VAT. Có TK 3331 (nếu có): Thuế GTGT phải nộp. | Nợ TK 156: Giá mua đã giảm chưa VAT Nợ TK 1331: Thuế GTGT được khấu trừ Có TK 111,112,331: Tổng thanh toán |
2. Trường hợp người mua hàng nhiều lần mới đạt được lượng hàng mua được hưởng chiết khấu thì khoản CKTM này được ghi giảm trừ vào giá bán trên “hóa đơn GTGT” hoặc “hóa đơn bán hàng” lần cuối cùng. Kế toán hạch toán như sau:
Trường hợp này khi kế toán bên bán lập hóa đơn sẽ có dòng " Chiết khấu thương ...%) , có số tiền ( vẫn ghi dương).| Bên Bán | Bên Mua |
- Phản ánh số chiết khấu thương mại thực tế phát sinh trong kỳ, ghi:
Nợ TK 521 : số tiền Chiết khấu thương mại
Nợ TK 3331: giảm số thuế GTGT phải nộp
Có TK 131: Tổng số tiền chiết khấu
- Phản ảnh doanh thu
Nợ TK 131: Tổng số tiền chưa trừ chiết khấu
Có TK 511: Doanh thu chưa chiết khấu.
Có TK 3331: Thuế GTGT phải nộp theo DT chưa chiết khấu.
- Khi nhận được số tiền trên hóa đơn kế toán hạch toán:Nợ 111, 112: Tổng số tiền đã trừ chiết khấu Có 131: Tổng số tiền đã trừ chiết khấu | Nợ TK 156: Giá đã giảm CK Nợ TK 1331: Thuế GTGT được khấu trừ Có TK 111,112,331: Tổng thanh toán ( đã trừ chiết khấu) |
Để hiểu rõ chúng ta lấy một ví dụ cụ thể nha:
công ty kế toán Thiên Ưng có chương trình Mua 10 Tivi LCD 32IN ( giá 5.000.000 chưa thuế 10%) sẽ được chiết khấu thương mại 10%.
Và tháng 1/2014 Công ty Kế Toán Thiên Ưng bán hàng cho Công ty TNHH Bảo An:
- Lần 1: Công ty TNHH Bảo An mua 6 chiếc, thanh toán ngay bằng chuyển khoản.
Công ty kế toán Thiên Ưng hạch toán:
Nợ 112: 33.000.000
Có 511: 30.000.000
Có 3331: 3.000.000
Công ty Bảo An hạch toán:
Nợ 156: 30.000.000
Nợ 1331: 3.000.000
Có 112: 33.000.000
- Lần 2: Công ty TNHH Bảo An mua 4 chiếc nữa, đủ điều kiện hưởng chiết khấu, chưa thanh toán . ( trên hóa đơn đã ghi Chiết khấu thương mại 10%, thành tiền là 5.000.000)
Công ty kế toán Thiên Ưng hạch toán:
- Phản ảnh doanh thu:
- Phản ánh số chiết khấu thương mại thực tế phát sinh trong kỳ, ghi:
Nợ TK 521 : 5.000.000
Nợ TK 3331: 500.000
Có TK 131: 5.500.000
- Phản ảnh doanh thu:
Nợ TK 131: 22.000.000
Có TK 511: 4 x 5.000.000 = 20.000.000
Có TK 3331: 2.000.000
Công ty TNHH Bảo An Hạch toán:
Nợ 156: 15.000.000
Nợ 1331: 1.500.000
Có 331: 16.500.000
Để cho tương ứng với bên bán thì Bảo An có thể hạch toán ra làm hai bút toán như sau:
+ Hạc toán hàng hóa:
Nợ 156: 20.000.000
Nợ 1331: 2.000.000
Có 331: 22.000.000
+ Và hạch toán khoản chiết khấu thương mại:
Nợ 331: 5.500.000
Có 1331: 500.000
Có 156: 5.000.000
|
3. Trường hợp số tiền giảm giá, chiết khấu được lập khi kết thúc chương trình (kỳ) giảm giá, chiết khấu hàng bán thì được lập hoá đơn điều chỉnh kèm bảng kê các số hoá đơn cần điều chỉnh, số tiền, tiền thuế điều chỉnh. Căn cứ vào hoá đơn điều chỉnh, bên bán và bên mua kê khai điều chỉnh doanh số mua, bán, thuế đầu ra, đầu vào.
Kế toán hạch toán như sau:| Bên Bán | Bên Mua |
Phản ánh số chiết khấu thương mại thực tế phát sinh trong kỳ, ghi:
Nợ TK 521 - Chiết khấu thương mại
Nợ TK 3331 - Thuế GTGT được khấu trừ
Có các TK 111, 112, 131,. . . - Số tiền chiết khấu thương mại
| Nợ 111, 112, 131 : Tổng khoản chiết khấu được nhận
Có 156: Giá mua được giảm
Có 1331: giảm khoản thuế GTGT đã được khấu trừ.
|
Chú ý: Cuối kỳ, kết chuyển số chiết khấu thương mại đã chấp thuận cho người mua phát sinh trong kỳ sang tài khoản doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ, ghi:
Nợ TK 511 - Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
Có TK 521 - Chiết khấu thương mại.